Χαμηλή παραγωγή

Οι περισσότερες μητέρες παράγουν αρκετό γάλα για τα μωρά τους. Η παραγωγή σας θεωρείται χαμηλή όταν δεν καλύπτει τις ανάγκες του βρέφους σας.

Πολλές μητέρες ανησυχούν για την επάρκεια του γάλακτός τους ιδιαίτερα τις πρώτες εβδομάδες μετά τη γέννηση. Στην πραγματικότητα οι μητέρες που διέκοψαν το θηλασμό θα πουν ότι ο βασικός λόγος είναι ότι «δεν είχαν γάλα». Η αλήθεια όμως απέχει πολύ από την απλή αυτή δήλωση.

Αν μια μητέρα έχει όντως χαμηλή παραγωγή αυτό συνήθως είναι μια προσωρινή κατάσταση που μπορεί να βελτιωθεί με την κατάλληλη υποστήριξη.

Πιστεύετε ότι δεν έχετε γάλα όταν

• Το μωρό σας θηλάζει πολύ συχνά

Τα μωρά είναι απόλυτα φυσιολογικό να θηλάζουν συχνά (8-12 φορές το 24ωρο) τις πρώτες ημέρες ζωής και να δείχνουν συνεχώς ανήσυχα. Αυτό δε σημαίνει ότι το γάλα σας δε φτάνει. Οι συχνοί θηλασμοί είναι απαραίτητοι για την εδραίωση της παραγωγής σας.

• Τα στήθη φαίνονται άδεια και μαλακά

Αυτό μπορεί να συμβεί όταν εδραιωθεί η παραγωγή σας δηλαδή όταν συντονιστεί με τις ανάγκες του μωρού σας και μπορεί αυτό να το παρατηρήσετε στις 3 εως 12 εβδομάδες μετά τον τοκετό. Όσο το μωρό σας συνεχίζει να τρέφεται σωστά οι μαστοί θα παράγουν όσο γάλα χρειάζεται.

• Ξαφνικά το μωρό άρχισε να θηλάζει πολύ συχνά

Τα μωρά μπορεί να θέλουν να θηλάζουν συχνά και συνεχόμενα στη διάρκεια «αλμάτων ανάπτυξης» βοηθώντας έτσι στην αύξηση της παραγωγής που ανταποκρίνεται στις αυξημένες του ανάγκες.

• Το μωρό θηλάζει μόνο για λίγο

Αυτή η συμπεριφορά δε θα πρέπει να σας αγχώνει αν το μωρό σας αναπτύσσεται και παίρνει βάρος φυσιολογικά. Στους δυο με τρεις μήνες ζωής τα βρέφη θηλάζουν πιο σύντομα γιατί θηλάζουν και πιο αποτελεσματικά οπότε χρειάζονται λιγότερο χρόνο στο στήθος.

Σημάδια πως το μωρό σας τρέφεται επαρκώς

Μετά την πρώτη εβδομάδα ζωής το μωρό σας θα πρέπει

• Να ξυπνά μόνο του για να θηλάσει.
• Να είναι ήρεμο μεταξύ των περισσότερων γευμάτων.
• Να βρέχει τουλάχιστον 6-8 πάνες (εκ των οποίων οι 4-5 να είναι «βαριές») σε 24 ώρες.
• Να έχει τουλάχιστον 3-4 κενώσεις κιτρινωπές και μαλακές το 24ωρο.
• Να ανακτήσει το βάρος γέννησης γύρω στις 2 εβδομάδες ζωής (εως τις 21 ημέρες υποχρεωτικά).

Πιθανές αιτίες χαμηλής παραγωγής

• Το μωρό δεν προσκολλάται σωστά στη θηλή. Σε αυτή την περίπτωση μπορεί να έχουμε επώδυνες ή πληγωμένες θηλές.
• Το μωρό δε θηλάζει αρκετά συχνά (8-12 φορές το 24ωρο).
• Το μωρό δεν τρέφεται αποτελεσματικά στο στήθος (λόγω ικτέρου, χαμηλού βάρους γέννησης, μεγάλες θηλές της μητέρας, μικρό στόμα μωρού κ.ά.).
• Δίνετε παράλληλα και συμπλήρωμα ξένου γάλακτος.
• Έχετε κάνει στο παρελθόν κάποια χειρουργική επέμβαση στο μαστό που επηρεάζει την παραγωγή σας.
• Είχατε πρόσφατα μαστίτιδα.
• Λαμβάνετε αντισυλληπτικά χάπια που περιέχουν οιστρογόνα.
• Αν έχετε σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.
• Αν καπνίζετε.
• Αν είστε υπέρβαρη.
• Λαμβάνετε κάποια φάρμακα που μπορούν να ελαττώσουν την παραγωγή σας (για παράδειγμα cold/flu ταμπλέτες) ή πίνετε ροφήματα βοτάνων που μπορεί να ελαττώσουν την παραγωγή.
• Νοσήματα από τα οποία πάσχει η μητέρα (διαβήτης, θυρεοειδοπάθειες κ.ά.) ή κάποιες ανατομικές παραλλαγές των μαστών που μπορεί να οδηγήσουν σε χαμηλή παραγωγή αλλά αυτό το ποσοστό είναι χαμηλό.

Πως να αυξήσετε την παραγωγή σας

Το κλειδί εδώ είναι ο συχνός ερεθισμός και το συχνό άδειασμα των μαστών. Αυτό απαιτεί χρόνο και αφοσίωση και καλό θα ήταν να αναζητήσετε καθοδήγηση και υποστήριξη από ειδικό γαλουχίας

• Κρατάτε το μωρό σας σε άμεση επαφή δέρμα με δέρμα (skin to skin) όσο θηλάζετε με το μωρό να φορά μόνο την πάνα του. Αυτό βοηθά το μωρό να είναι περισσότερο ξύπνιο και προάγει την έκκριση ορμονών που συμμετέχουν στην παραγωγή γάλακτος.
• Θηλάστε συχνά (τουλάχιστον 8 φορές το 24ωρο). Ίσως χρειαστεί να ξυπνάτε το μωρό σε κάποια γεύματα αν δεν ξυπνά από μόνο του πολύ συχνά.
• Βεβαιωθείτε ότι το μωρό έχει σωστή προσκόλληση στο μαστό και ότι το μωρό θηλάζει και καταπίνει (ζητήστε βοήθεια για να σιγουρευτείτε).
• Όταν παρατηρείτε το μωρό κουράζεται ή δεν καταπίνει τόσο συχνά αλλάξτε στήθος και προσφέρετε το άλλο σας στήθος και αλλάξτε πάλι αν χρειαστεί ώστε να προσφέρετε κάθε στήθος δυο φορές. Με αυτό τον τρόπο εξασφαλίζετε ότι αδειάζει καλά και τους δυο μαστούς.
• Βγάλτε γάλα με το χέρι ή με θήλαστρο μετά τα γεύματα ώστε να αδειάζουν πιο αποτελεσματικά οι μαστοί. Αυτό βοηθά στο να αυξηθεί η παραγωγή σας.
• Αν το μωρό σας κοιμάται στο στήθος και δεν τρώει καλά μπορεί να χρειαστεί να το βγάλετε νωρίτερα από το στήθος και να εκμεταλλευτείτε το χρόνο για να αντλήσετε γάλα από τους μαστούς δυο φορές από τον καθένα δηλαδή για παράδειγμα 5-10 λεπτά από το δεξί μαστό, 5-10 λεπτά από τον αριστερό και μετά να επαναλάβετε. Χορηγείτε κατόπιν το αντλημένο γάλα στο μωρό.
• Στη διάρκεια του θηλασμού ή της άντλησης κάντε μασάζ και συμπιέσεις στο στήθος σας για να βοηθήσετε τη ροή του γάλακτος και το άδειασμα του στήθους.
• Αν το μωρό σας χρειάζεται συμπλήρωμα για να πάρει το επιθυμητό βάρος δίνετε κατά προτεραιότητα το δικό σας αντλημένο γάλα και αν δε φτάνει αυτό συμβουλευτείτε τον παιδίατρο ή τον σύμβουλο θηλασμού για τις ποσότητες ξένου γάλακτος που θα χορηγήσετε.
• Σε κάποιες περιπτώσεις ειδικά φαρμακευτικά σκευάσματα χορηγούνται για να αυξηθεί η μητρική παραγωγή και η χορήγησή τους πρέπει να γίνεται πάντα μετά από ιατρική οδηγία και καθοδήγηση όπως και η διακοπή τους.

    Πριν τον τοκετό διερευνήστε σε συνεργασία με ειδικό γαλουχίας αν έχετε παράγοντες κινδύνου για χαμηλή παραγωγή γάλακτος ώστε να διαμορφώσετε ένα πλάνο χειρισμού του θηλασμού μετά τον τοκετό. Η πρόληψη πιθανών προβλημάτων στο θηλασμό που μπορεί να παρουσιάσετε μεταγεννητικά και η γνώση γύρω από το τι να περιμένετε μετά τη γέννηση του μωρού σας θα σας βοηθήσει να επιτύχετε νωρίτερα τους στόχους που έχετε θέσει και αφορούν στο θηλασμό.

Απαγκιστρωθείτε από τη λογική «όλα ή τίποτα». Εάν δεν παράγετε παρά τις προσπάθειες που έχετε κάνει αρκετό γάλα για το μωρό σας αυτό δε σημαίνει ότι δεν μπορείτε να έχετε μια μακροχρόνια θετική εμπειρία θηλασμού δίνοντας παράλληλα το απαραίτητο συμπλήρωμα στο μωρό σας με οφέλη για την υγεία και των δυο.